Μπουένος Άιρες: Αποστολή Αναστασία Γιάμαλη
Με βάση το πρόγραμμα -το οποίο σε αρκετές περιπτώσεις εμπλουτίστηκε καθ' οδόν- πραγματοποιήθηκαν περισσότερες από 20 θεσμικές συναντήσεις με αρχηγούς κρατών, υπουργούς, κρατικούς θεσμούς, πάνω από 15 συναντήσεις με κόμματα, συνδικάτα, οργανώσεις της Αριστεράς και δεκάδες συνεντεύξεις του Αλ. Τσίπρα στον Τύπο και την τηλεόραση
Δύο στα δύο! Η περιοδεία του ΣΥΡΙΖΑ ΕΚΜ στη Βραζιλία και την Αργεντινή στέφθηκε από απόλυτη επιτυχία και το πολιτικό μήνυμα και συμπέρασμα -βασισμένο στην εμπειρία των χωρών αυτών- είναι σαφές: Η λιτότητα δεν είναι ούτε μονόδρομος, ούτε λύση για την έξοδο από την κρίση. Η θέση αυτή ενισχύεται και από τη συνάντηση του Αλ. Τσίπρα με την πρόεδρο της Αργεντινής Κριστίνα Κίρχνερ.
Τόσο μακριά - τόσο κοντά
Οι αναλογίες των δύο χωρών με την Ελλάδα, ολοφάνερες. Πέρασαν χούντες περίπου ταυτόχρονα με τη χώρα μας. Μπήκαν και οι δύο στον μηχανισμό στήριξης του ΔΝΤ, επέλεξαν όμως άλλον δρόμο και ξεπερνούν σταθερά τις "παρενέργειες" των νεοφιλελεύθερων "συνταγών" λιτότητας. Δυο χώρες με αγωνιστικές παραδόσεις, δυο χώρες με μεγάλες διαφορές μεταξύ τους και με την Ελλάδα, που κυβερνώνται πλέον από κυβερνήσεις που απορρίπτουν τις συνταγές του ΔΝΤ και που ανοίγουν δρόμους προόδου και κοινωνικής δικαιοσύνης.
Γι' αυτούς ακριβώς τους λόγους ο ΣΥΡΙΖΑ πραγματοποίησε επί δύο εβδομάδες περιοδεία και σε βάθος μελέτη των μοντέλων με επαφές σε όλα τα επίπεδα. Από τους ηγέτες των δυο χωρών που συναντήθηκαν με τον Αλ. Τσίπρα και τους υπουργούς, μέχρι κόμματα και οργανώσεις της Αριστεράς, συνδικάτα, καλλιτέχνες. Και φυσικά με την ομογένεια, με την οποία η αντιπροσωπεία του ΣΥΡΙΖΑ με επικεφαλής τον πρόεδρο της Κ.Ο. και αποτελούμενη από τους Γιάννη Δραγασάκη, Νίκο Χουντή, Κ. Αθανασίου, Κ. Ήσυχο και Α. Καρίτζη πέρασε τις γιορτινές ημέρες.
Ανησυχία για τις εξελίξεις στην Ευρώπη
Η ανησυχία πως η στρατηγική της λιτότητας θα απλωθεί από την Ευρώπη και θα "μολύνει" με το μικρόβιο της ύφεσης τις συνεχώς αναπτυσσόμενες οικονομίες της Αργεντινής και της Βραζιλίας, που δεν έχουν επιλέξει τη λιτότητα, προέκυψε από τις περισσότερες συναντήσεις με οικονομική ατζέντα.
Για τους συνομιλητές του ΣΥΡΙΖΑ είναι σαφές πως η κρίση δεν είναι "ελληνική", ούτε καν "ευρωπαϊκή", αλλά κρίση πολιτική, κρίση του καπιταλισμού και της νεοφιλελεύθερης προσέγγισης, που κοιτάζει μόνο αριθμούς και όχι ανθρώπους. Ενδεικτικό είναι πως ο αντιπρόεδρος της Αργεντινής Αμάντο Μπουντού, που έχει διατελέσει και υπουργός Οικονομικών και είναι από τους ελάχιστους έμπιστους οικονομικούς συμβούλους της προέδρου Κριστίνα Κίρχνερ, επέμενε ότι η κυβερνητική πολιτική έχει ως βασικό στοιχείο τον ριζικό επανακαθορισμό της έννοιας και του περιεχομένου της δημοκρατίας, με βάση την κοινωνία έναντι της αγοράς, μια δημοκρατία που λειτουργεί σε αντιδιαστολή με τους νόμους της αγοράς, με την καρδιά της πολιτικής να είναι το κοινωνικό κράτος και η απασχόληση.
Η απασχόληση ως προτεραιότητα και η ρητή απόρριψη της λιτότητας ήταν βασική θέση και της Βραζιλίας, όπως προέκυψε από τη συνάντηση με την πρόεδρο της χώρας Ντ. Ρούσεφ.
Ευήκοα ώτα
Η εμπειρία των πολιτικών που αντιστρατεύονται τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές είναι πολύτιμη, υπογραμμίζουν τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, διότι ιδιαίτερα στην Ευρώπη της Άνγκελα Μέρκελ και των τεχνοκρατών όλες οι πολιτικές δυνάμεις που προτείνουν έναν "άλλο δρόμο", όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, αντιμετωπίζονται, όπως παρατήρησε ο Αλ. Τσίπρας "σαν επιστήμονες τον Μεσαίωνα". Οι διαδοχικές επαφές σε χώρες με διαφορές και ομοιότητες μεταξύ τους, αλλά και με την Ελλάδα, αποδεικνύουν έμπρακτα - αυτό που τόνισαν και όλοι οι πολιτικοί αρχηγοί και υπουργοί: ότι δηλαδή οι λαοί, αν επιλέξουν συνειδητά έναν άλλο δρόμο, τον δρόμο της αξιοπρέπειας, μπορούν να τα καταφέρουν.
Περισσότερες από 50 επαφές και δραστηριότητες
Οι εγχώριες ελίτ βιάστηκαν να βαφτίσουν την αποστολή του ΣΥΡΙΖΑ στη Λατινική Αμερική "βεγγέρα" και επεχείρησαν να αποδυναμώσουν τη σημασία της. Η αντιπροσωπεία του ΣΥΡΙΖΑ όμως συναντήθηκε με τις δύο προέδρους (Ντ. Ρούσεφ, Κρ. Κίρχνερ), με τον τέως πρόεδρο της Βραζιλίας (Λούλα) με τον αντιπρόεδρο της Αργεντινής (Αμ. Μπουντού), με τον πρόεδρο της Ομοσπονδιακής Βουλής στη Βραζιλία (Μ. Μάγια), με έξι (!) υπουργούς, με τον γραμματέα αθλητισμού της Βραζιλίας (Κ. Μορέσι), με τον έμπιστο σύμβουλο της προέδρου Ρούσεφ, Μάρκο Αουρέλιο Γκαρσία, με στελέχη του υπουργείου Οικονομικών της Βραζιλίας, με την πρόεδρο της επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων και Άμυνας της Βουλής της Βραζιλίας (Αλμέιντα). Ενδεικτικά, λοιπόν, στη Βραζιλία η αντιπροσωπεία συναντήθηκε με τους υπουργούς Εξωτερικών και Άμυνας (Αμορίμ) και στην Αργεντινή με τους υπουργούς Εργασίας (Τομάδα), Παιδείας (Σιλεόνι), Εξωτερικών (Τίμερμαν) και Κοινωνικής Ανάπτυξης (Αλ. Κίρχνερ).
Η εμπειρία των κινημάτων
Επαφές όμως δεν πραγματοποιήθηκαν μόνο σε "εθνικό" αλλά και σε πολιτικό και κινηματικό επίπεδο. Στη Βραζιλία η αντιπροσωπεία του ΣΥΡΙΖΑ συναντήθηκε μεταξύ άλλων με τον πρόεδρο του κυβερνώντος κόμματος PT, με αντιπροσωπείες των κομμάτων PcdoB (Κ.Κ. Βραζιλίας), PSOL, PSB, PLB και με το τεράστιο κίνημα των ακτημόνων MST, όπου συμφώνησαν κοινές δράσεις, κινητοποιήσεις κ.λπ. και στην Αργεντινή αντίστοιχα η αντιπροσωπεία του ΣΥΡΙΖΑ και ο Αλ. Τσίπρας προσωπικά συναντήθηκε και μίλησε σε εκπροσώπους νεολαιών, με το κόμμα της Αριστεράς Προγέκτο Σουρ, με την Οργάνωση "Αριστεροί Οικονομολόγοι", με τις Γιαγιάδες της Πλατείας του Μάη. Επίσης με καλλιτέχνες - διανοούμενους, όπως ο διεθνούς φήμης σκηνοθέτης, πολιτικός και ακτιβιστής Φερνάντο Πίνο Σολάνας, ενώ μίλησε και στους διανοούμενους της Carta Abierta. Και στις δύο χώρες, οι αντιπροσωπείες συναντήθηκαν με τις συνομοσπονδίες των εργαζομένων, CUT στη Βραζιλία και CST στην Αργεντινή.
Συνολικά, μόνο με βάση το πρόγραμμα -το οποίο σε αρκετές περιπτώσεις εμπλουτίστηκε καθ' οδόν- πραγματοποιήθηκαν περισσότερες από 20 θεσμικές συναντήσεις, δηλαδή με αρχηγούς κρατών, υπουργούς, κρατικούς θεσμούς, πάνω από 15 συναντήσεις με κόμματα, συνδικάτα, οργανώσεις της Αριστεράς και δεκάδες συνεντεύξεις του Αλ. Τσίπρα στον Τύπο και την τηλεόραση.
Διαλύοντας τα στερεότυπα
Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πήγε στη Λ. Αμερική για να "ξεπατικώσει", πήγε να ενημερωθεί, για να μελετήσει και να επαναπροσδιορίσει σχέσεις διαρρηγμένες από στερεότυπα και νουθεσίες του τύπου "μην γίνουμε Αργεντινή, μην γίνουμε Βραζιλία" επιμένει η αντιπροσωπεία. Την ώρα, εξηγούν, που οι μνημονιακές δυνάμεις της χώρας, σε συνεργασία με το μιντιακό κατεστημένο, κάνουν λόγο για παραδείγματα προς αποφυγή, οι δύο χώρες αναπτύσσονται με γνώμονα τον άνθρωπο και όχι το χρηματοπιστωτικό σύστημα ή τις αγορές.
Στη Βραζιλία, με το πρόγραμμα Mia casa mia vida, ο κόσμος βρίσκει στέγη και δουλειά -λόγω της ανάπτυξης- και περισσότεροι από 25 εκατ. άνθρωποι ξαναγύρισαν στα θρανία για να μορφωθούν ενώ στην Αργεντινή έχουν δημιουργηθεί 5 εκατ. νέες θέσεις εργασίας και έχουν εξασφαλιστεί για 1,3 εκατ. ανθρώπους ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα και τριπλασιασμός των δαπανών για την παιδεία.
Παγκόσμιοι παίκτες
Ακόμη και να επιθυμούσε να αντιγράψει, άλλωστε, θα ήταν αδύνατο, αφού μιλάμε για δύο διαφορετικές χώρες, με διαφορετικές οικονομίες και διαφορετικές δυνατότητες. Η Βραζιλία είναι η πέμπτη ισχυρότερη οικονομία στον πλανήτη, μέλος των BRICS και της G20, με σημαντικό ρόλο στο ΔΝΤ. Η Αργεντινή, από την άλλη, κινείται σε λογική εθνικής αναδίπλωσης: φροντίζει να εξάγει περισσότερο από όσο εισάγει και αδιαφορεί για τις αγορές.
Κομβικό σημείο και για τις δύο χώρες είναι το μετα-νεοφιλελεύθερο μοντέλο που ακολουθούν και το ότι και οι δύο κατάφεραν να ξεφύγουν από το ΔΝΤ.
Στο πλαίσιο λοιπόν της πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ αυτές οι δύο χώρες και οι εμπειρίες τους παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο. Δεν θα μπορούσαν ποτέ να μάθουν για τις δράσεις ενός υπουργείου Κινημάτων, σαν αυτό που υπάρχει στη Βραζιλία, από την κ. Μέρκελ για παράδειγμα.
Έτσι από τον αριστερό κυβερνητικό συνασπισμό του PT στη Βραζίλια, όπου η αντιπολίτευση ανήκει στην κλασική νεοφιλελεύθερη σοσιαλδημοκρατία, μέχρι το περονιστικό κόμμα της Κίρχνερ, που όμως έχει τάσεις (κεντροδεξιά, κεντροαριστερή και ριζοσπαστική αριστερή) και επικρατεί η αριστερή ριζοσπαστική πλειοψηφία, στην οποία ανήκει και η πρόεδρος και είναι αντιμέτωπο με σοσιαλδημοκράτες και δεξιούς, το συμπέρασμα είναι κοινό: Η ανάκαμψη προϋποθέτει ανάπτυξη με γνώμονα τον άνθρωπο. Δεν είναι τυχαίο πως η αποδοχή και των δύο κομμάτων στα λαϊκά στρώματα είναι στα ύψη.
Από τη Ρούσεφ μέχρι την Κίρχνερ, από τα κόμματα της Αριστεράς μέχρι τον διευθυντή του Ινστιτούτου Λούλα, από το MST μέχρι τις γλυκιές Γιαγιάδες της Πλατείας του Μάη και το κοινωνικό κέντρο του Σαν Μαρτίν, το νόημα είναι ένα και απλό: Mάχη ενάντια στον φιλελευθερισμό, αποκατάσταση της πρωτοκαθεδρίας της πολιτικής και της δημοκρατίας από πολιτικούς που είναι κοινωνικοί λειτουργοί και όχι αξιωματούχοι. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε πως και οι δύο χώρες έχουν σύνθημα το Nunca Mas! (Ποτέ πιά!)... Ποτέ πια δικτατορίες, ποτέ πια νεοφιλελεύθερες πολιτικές!